Ο Κώστας Πολυχρονάς γράφει στο blog τις παιδικές του αναμνήσεις από συνήθειες που έχουν χαθεί στο πέρασμα του χρόνου....
Το πλύσιμο των ρούχων στο ποταμό
Όταν ήμασταν μικρά παιδιά ,περίπου μέχρι εφτά οκτώ χρονών ,συνοδεύαμε τις μανάδες μας στους ποταμούς για το πλύσιμο των ρούχων της οικογένειας και του σπιτιού .Και λέω μέχρι τότε, γιατί μεγαλώνοντας αναλαμβάναμε βασικές υποχρεώσεις όπως βοσκή, θέρισμα, μάζεμα σταφυλιών ,πότισμα κήπων κ.α
Το πλύσιμο γίνονταν μια φορά την εβδομάδα ,όταν είχε ηλιοφάνεια.
Οι μάνες μάζευαν τ’ άπλυτα σε κοφίνια και τα φορτώναμε στο γάδαρο. Παίρναμε ένα γκαζοτενεκετέ γεμάτο στάχτη από το φούρνο, για την αλυσίφα ,το ξύλινο κόπανο ,φύλλα δάφνης ή πορτοκαλόφυλλα. Η μαμά έβαζε ένα μικρό παιδί στο σουμάρι(σαμάρι)και ένα , συνήθως το μικρότερο, στα καπούλια, στο κώλο του γαδάρου όπως το λέγαμε .Η ίδια οδηγούσε το γάδαρο κρατώντας τον από το καπίστρι.Τα υπόλοιπα συνόδευαν με τα πόδια .Δεν ήταν μακριά. Η πιο μακρινή διαδρομή να ταν δέκα λεπτά. Πηγαίναμε στον Κήπο, στο Πέραμα ,στις Ρότσες και το μακρινό μας τα Πιάδκια. Εκεί βρίσκαμε κι άλλες μανάδες με παιδιά και κάναμε παρέα.
Η μαμά διάλεγε ένα κατάλληλο μέρος, να είναι ρηχό ,καθαρό και απάνεμο. Βρίσκαμε δυο μεγάλες πέτρες για παραστιά ,να στήσουμε τον γκαζοτενεκέ, να βάλουμε νερό στη στάχτη ,τα ποτροκαλόφυλλα ή τη δάφνη και ν’ ανάψουμε φωτιά,( η μαμά βέβαια,) ,για να βράσει το σταχτόνερο και να γίνει η αλυσίφα ,το καθαριστικό των ρούχων.
Φροντίζαμε να υπάρχουν ξύλα για τη φωτιά και πότε πότε πηγαίναμε και τη συνιμπάλλαμε(σπρώχναμε τα ξύλα στην εστία).
Μέχρι να βράσουν τα ρούχα ,να τα κοπανήσουν και να τα ξεπλένουν είχαμε χρόνο για παιχνίδια. Τα μεγαλύτερα και τα πιο τολμηρά μας μάθαιναν πώς να πιάνουμε καούρους και καουράκια. Ήθελε τέχνη και μαεστρία. Σηκώναμε τις πέτρες που σκέπαζε το νερό αργά και πλακώναμε με τις παλάμες μας τα καβούρια που κρύβονταν από κάτω. Χαρές, ξεφωνητά, γέλια και κλάματα , όταν κάποιο παιδί δοκίμαζε τι ς δαγκάνες. Έβγαζε το χέρι από το νερό κι ο κάβουρας ακόμα τσιμπούσε.
Όταν μαζευότανε αρκετά, τα περνούσαμε σε μικρές σούβλες που φτιάχναμε από τα κλαδιά θάμνων και τα ψήναμε στα κάρβουνα. Ήταν εκλεκτός μεζές και τον απολάμβανε όλη η παρέα και οι μανάδες ,που έκαναν διάλειμμα.
Οι αροάφνες γύρω σκεπάζονταν με τα φρεσκοπλυμένα και αρωματισμένα ρούχα
αντί για απλώστρες.
Όταν στέγνωναν τα ρούχα ,τα μαζεύαμε και παίρναμε το δρόμο του γυρισμού ικανοποιημένοι!
@Σήμερα ,μετά από πενήντα χρόνια περίπου, τα μέρη πλυσίματος που αναφέρω είναι κατάξερα το μισό σχεδόν χρόνο. Τότε είχε πολλές πηγές , τα νερά σχημάτιζαν βοθύλλους (βαθιούς λάκκους) και κολυμπούσαμε!
Ίσως να φταίει η κλιματική αλλαγή και οι επεμβάσεις του ανθρώπου(γεωτρήσεις, πυρκαγιές, εκχερσώσεις).
