Ο ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΣΚΟΡΠΑΕΙ ΚΑΡΚΙΝΟ ΣΤΑ ΝΕΡΑ ΜΑΣ

Σήμερα στην εφημερίδα Η ΡΟΔΙΑΚΗ και στο blog http://oikologicarodiaka.wordpress.com δημοσιεύτηκε το παρακάτω ρεπορτάζ για τον βιολογικό στο ΒΟΔΙ Καλλιθέας που μεταξύ των άλλων αποκαλύπτει πόσο επικίνδυνα στοιχεία καταλήγουν στη θάλασσα του Φαληρακίου. Διαβάστε όσα μας κρύβουν:
Αφορμή για το σημερινό μας άρθρο ήταν η πρόσφατη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Ρόδου και η κατά πλειοψηφία απόφασή του να υποβληθεί πρόταση στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη (ΕΠΠΕΡΑΑ) για την επέκταση του Βιολογικού Καθαρισμού Ρόδου αλλά και την κατασκευή του αγωγού Αρχάγγελου – Βόδι.
Ένα έργο η υλοποίηση του οποίου ξεκίνησε πριν από 30 (!) χρόνια και έχει συζητηθεί και δημιουργήσει τόσες αντιπαραθέσεις όσο κανένα άλλο έργο στο νησί της Ρόδου.
Επισκεφθήκαμε κατ’ αρχάς το χώρο των εγκαταστάσεων του ΒΙΟΚΑ και από κει βλέπετε και τις σχετικές φωτογραφίες.
Αυτές μαρτυρούν ότι τα πράγματα δεν είναι όπως θα τα περίμενε κανείς σε εγκαταστάσεις που εξυπηρετούν μέχρι στιγμής δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους και είναι δίπλα σε μερικές από τις καλύτερες ακτές του νησιού όπου φιλοξενείται ένα μεγάλο μέρος του τουριστικού ρεύματος του νησιού. Η εντύπωση που αποκομίσαμε είναι ότι υπάρχει εγκατάλειψη των εγκαταστάσεων.
Από την άλλη βλέποντας τη μελέτη του Εργαστηρίου Υγειονομικής Τεχνολογίας (ΕΥΤ) του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου που ζήτησε η Ενδιάμεση Διαχειριστική Αρχή της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου και η οποία υποβλήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 2008 διαπιστώνει κανείς ότι:
 Η επέκταση των εγκαταστάσεων πρέπει να γίνει είτε συνδεθούν τα Αφάντου και ο Αρχάγγελος είτε όχι.
 Η επέκταση έπρεπε να έχει αρχίσει για να μπορεί να ολοκληρωθεί μέχρι το 2013 με δεδομένο ότι ένα τέτοιο έργο δεν μπορεί να απαιτήσει λιγότερο από 4 έως 5 χρόνια, εφόσον βέβαια υπάρχει χρηματοδότηση.
 Σε περίπτωση που συνδεθούν και οι πέντε δήμοι, θα χρειαστεί και δεύτερη επέκταση έως το έτος 2035 για να μπορεί να γίνει επεξεργασία των ρυπαντικών φορτίων 300.000 ισοδύναμων κατοίκων.
 Υπάρχει έλλειψη αξιόπιστων δεδομένων συμπεριλαμβανομένων και συστηματικών και αντιπροσωπευτικών δεδομένων δειγματοληψιών και αναλύσεων.
Εάν βέβαια και το έργο αυτό ακολουθήσει τη μοίρα των υπόλοιπων έργων υποδομής στο νησί μας, όπως το λιμάνι, το εργοστάσιο της ΔΕΗ, η μαρίνα αλλά και το ίδιο αυτό το έργο που άρχισε το 1981, μάλλον άδικα γίνεται ξανά η κουβέντα και οι αντιπαραθέσεις ειδικά σε μια δύσκολη οικονομικά περίοδο.
Από την άλλη πλευρά φαίνεται να μη θέλουμε για άλλη μια φορά να δούμε σημαντικές παραμέτρους του έργου όπως η επαναχρησιμοποίηση του νερού που τώρα πάει στη θάλασσα και που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από τα ξενοδοχεία αλλά και για το πότισμα του περιαστικού πράσινου όπου ξοδεύονται εκατομμύρια κυβικά νερού κάθε καλοκαίρι.
Να σημειώσουμε ότι όπως γράψαμε και σε προηγούμενο φύλλο για το «Πράσινο Ξενοδοχείο» τα συστήματα εξοικονόμησης νερού θεωρούνται βασικά για την οικολογική πιστοποίηση του κάθε ξενοδοχείου. Η τάση δε για επανάκτηση του νερού των βιολογικών είναι πλέον και επίσημα πολιτική του ελληνικού κράτους με Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) που υπεγράφη στις 3 Φεβρουαρίου 2011 από την Υπουργό Περιβάλλοντος και τους συναρμόδιους υπουργούς.
Ένα δεύτερο θέμα είναι η επεξεργασία της λυματολάσπης που συνδέεται και με την πολιτική για τα στερεά απορρίμματα. Δηλαδή πώς θα μπορούσαμε μέσω κομποστοποίησης να εκμεταλλευτούμε τη λυματολάσπη η οποία θα είναι πολλαπλάσια εφόσον συνδεθούν στο ΒΙΟΚΑ και οι πέντε δήμοι όπως σχεδιάζεται από τη σημερινή δημοτική αρχή. Τα παραπάνω είναι παράμετροι που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στο σχεδιασμό τέτοιων υποδομών ώστε να περιορίζονται τα προβλήματα κατά τη λειτουργία τους.
Υπάρχουν βέβαια αντιρρήσεις για τη σύνδεση τόσων πολλών καταναλωτών και μάλιστα σε απόσταση αρκετών χιλιομέτρων από τις εγκαταστάσεις. Οι αντιρρήσεις αυτές είναι πολιτικές, τεχνικές και οικονομικής αλλά και ηθικής φύσης. Υπάρχουν επιστήμονες που ισχυρίζονται ότι η δαπάνη κατασκευής τριών ξεχωριστών βιολογικών σε Αρχάγγελο, Κολύμπια και Αφάντου θα κοστίσει σαφώς λιγότερο από την κατασκευή του ίδιου του αγωγού. Από την άλλη πλευρά ο μεγάλος χρόνος παραμονής των λυμάτων εντός του αγωγού θα έχει ως συνέπεια την έναρξη αναερόβιων ζυμώσεων και την επακόλουθη έκλυση οσμών κατά μήκος του αγωγού. Εξάλλου η πιθανότητα βλαβών και αστοχιών που μπορεί να σημειωθούν είναι μεγαλύτερη αφού μεγαλύτερο είναι το δίκτυο, όταν μάλιστα δεν έχουν ληφθεί όλα τα ενδεδειγμένα μέτρα όπως φάνηκε σε περιπτώσεις των σημερινών υποδομών, π.χ στα Κρητικά και στο Φαληράκι όπου υπάρχει μεγάλη δυσοσμία.
Οι ίδιοι επιστήμονες επικαλούμενοι την παγκόσμια εμπειρία από την εγκατάσταση βιολογικών μονάδων επεξεργασίας λυμάτων ισχυρίζονται ότι δεν πρέπει να έχουμε υπερσυγκεντρώσεις λυμάτων, δηλαδή δεν είναι συνετό να μετατρέπουμε τις τοπικές μονάδες επεξεργασίας σε διατοπικές. Οι υπερσυγκεντρώσεις προκαλούν υπερτροφισμό της θαλάσσιας περιοχής όπου διοχετεύονται τα επεξεργασμένα λύματα και μετατρέπονται σε παράγοντες ανισορροπίας ή ακόμη και πιθανές εστίες μετάδοσης βακτηριακών παθογόνων. Ήδη επιστημονική ομάδα του Υδροβιολογικού Σταθμού Ρόδου έχει επισημάνει τις υψηλές μέσες τιμές θρεπτικών (κυρίως ΝΟ3 και ΝΗ4) στο Βόδι και στο Φαληράκι στο 6ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Ωκεανογραφίας & Αλιείας που έγινε στη Χίο στις 23-26 Μαΐου 2000 υπό την αιγίδα του Εθνικού Κέντρου Θαλάσσιων Ερευνών. Οι νιτρικές ενώσεις θεωρούνται υπεύθυνες για καρκινογενέσεις και τερατογενέσεις.
Και βέβαια υπάρχει πάντα, σύμφωνα με πολλούς, και το ηθικό θέμα. Ότι δηλαδή η κάθε κοινωνία θα πρέπει να αναλαμβάνει και τα απόβλητα της και να μην τα φορτώνει στο γείτονα. Η λογική «όχι στην αυλή μου» έχει δημιουργήσει και θα δημιουργεί προβλήματα στις κοινωνίες. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του πρώην Δήμου Καμείρου που απομάκρυνε όσο μπορούσε τις εγκαταστάσεις του Βιολογικού του Καθαρισμού από τα χωριά του και τις τοποθέτησε δίπλα από τη ΔΕΗ (!) και πολύ κοντά στην Κοινότητα Θεολόγου. Εξάλλου κανείς δεν μας λέει τι γίνεται με τα λύματα των Απολλώνων που πιθανότατα καταλήγουν στο Φράγμα του Γαδουρά.
Εμείς δεν είμαστε οι πιο ειδικοί για να μιλήσουμε για τα θέματα αυτά αλλά μπορούμε να σταθούμε σε αυτά που επιβάλει η κοινή λογική. Ζούμε σε ένα πεπερασμένο πλανήτη και σε ένα ακόμα πιο πεπερασμένο νησί. Δεν μπορούμε να σχεδιάζουμε ούτε κοντόφθαλμα ούτε υπό την απειλή να μη χαθούν τα κονδύλια. Μια συνολική εξέταση του προβλήματος των υγρών αποβλήτων για όλο το νησί είναι απαραίτητη με μια προσέγγιση με βάση το περιβάλλον και την υγεία των κατοίκων. Πρέπει να δούμε το δικαίωμα των πολιτών στη σωστή διάθεση των οικιακών υγρών αποβλήτων αλλά πρέπει ταυτόχρονα να είμαστε σίγουροι ότι αυτή γίνεται με όρους και προϋποθέσεις που δεν βάζουν σε κίνδυνο ούτε την οικονομία του νησιού γενικότερα αλλά ούτε το περιβάλλον που την τροφοδοτεί ή την υγεία των κατοίκων και των επισκεπτών. Το να βάζουμε τα πάντα κάτω από το χαλί μόνο ζημιά προκαλεί μακροχρόνια.