ALL INCLUSIVE: ΜΟΔΑ ή ΑΠΕΙΛΗ;

Πανελλήνιες διαστάσεις έχει λάβει η ανησυχία για ο φαινόμενο all inclusive τις συνέπειες του οποίους αντιμετωπίσουν οι οικογενειακές επιχειρήσεις τοπικών ιδιοκτητών εδώ στο Φαληράκι. Οι συνέπειες δεν εντοπίζονται μόνο στα καταστήματα, εκτός πολυτελών ξενοδοχειακών μονάδων,  που προσφέρουν φαγητό και ποτό, αλλά επεκτείνονται και στα μικρού μεγέθους καταλύματα που ασφυκτιούν στον πόλεμο τιμών.
Πρόβλημα επιβίωσης έχουν και οι μεσαίες ξενοδοχειακές μονάδες που εντάχθηκαν, ολικά ή μερικά, στο σύστημα all inclusive αφού τα περιθώρια κέρδους έχουν μειωθεί. Πέρα από τα οικονομικά δεδομένα το all inclusive φέρνει, από τους επισκέπτες πολλά παράπονα για τις προσφερόμενες υπηρεσίες και την ποιότητα φαγητού και ποτού.

Τον έντονο προβληματισμό του για το φαινόμενο All inclusive στα ξενοδοχέια εξέφρασε μέσω επιστολής του ο εκπρόσωπος του Δικτύου “ Syros Sunny Hotels” κ. Ιάκωβος Αρβανίτης . Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει αυτό το είδος τουρισμού αφήνει εκτός παιχνιδιού τη μικρή ξενοδοχειακή μονάδα. Οι σκέψεις του βρίσκουν εφαρμογή και στη δική μας περιοχή.
Αναλυτικά η επιστολή του:

 "Πριν 15-20 χρόνια εμφανίστηκε στην διεθνή τουριστική αγορά ένα νέο προϊόν, το οποίο λόγω της σταθερής ανοδικής του πορείας στις προτιμήσεις των τουριστών καταναλωτών, διαμόρφωσε νέα οικονομικά δεδομένα, τάσεις και τουριστικά πρότυπα, προκαλώντας έτσι τεράστια ανατροπή στις συνήθειες και επηρεάζοντας άμεσα την απόφαση του τουρίστα καταναλωτή, αναφορικά με το θέμα επιλογής ενός προορισμού για τις διακοπές του.

Την τελευταία δεκαετία, όπως ήταν φυσικό, η νέα αυτή οικονομική και τουριστική πραγματικότητα διακοπών επηρέασε άμεσα τον Ελληνικό τουρισμό και ειδικότερα τον ευρύτερο ξενοδοχειακό χώρο. Ξαφνικά, οι ξενοδοχειακές μονάδες η μία μετά την άλλη μετατράπηκαν σε μονάδες all inclusive, παρέχοντας στους επισκέπτες των καλοκαιρινών διακοπών, σε μία τιμή το σύνολο των παρεχομένων υπηρεσιών τους.

Η έννοια του all inclusive είναι μάλλον άγνωστη στον μέσο Έλληνα, σε αντίθεση με τους κέντρο-ευρωπαίους, για τους οποίους πλέον αποτελεί τρόπο ζωής στις διακοπές τους. Τι σημαίνει λοιπόν all inclusive : Σημαίνει ένα πρόγραμμα διακοπών που στην τιμή του πακέτου που έκλεισε στο ξενοδοχείο, προσφέρει στον τουρίστα, ότι ζητήσει από φαγητό, ποτό και διασκέδαση πάντα όμως εντός του ξενοδοχείου που διαμένει. Επί πλέον δε τα πακέτα που αγοράζουν οι ξένοι, περιλαμβάνουν εκτός από το ξενοδοχείο και το αεροπορικό εισιτήριο, καθώς και την μεταφορά από και προς το ξενοδοχείο.

Το εν λόγω σύστημα διακοπών ξεκίνησε την δεκαετία του 1980-1990 στα μακρινά νησιά της Καραϊβικής, όπου στο κάθε νησί υπήρχε μόνο μία μεγάλη ξενοδοχειακή μονάδα και γύρω από αυτό απολύτως τίποτα. Ως εκ τούτου, υπήρχε πραγματική ανάγκη να προσφερθούν στον τουρίστα όλες οι υπηρεσίες, πέραν της διαμονής, εστίαση, ποτό, αναψυχή κλπ. Σταδιακά το σύστημα αυτό των διακοπών υιοθετήθηκε από όλους τους τουριστικούς προορισμούς του κόσμου.

Τα τελευταία χρόνια κοινωνικοί και κατά κύριο λόγο οικονομικοί παράγοντες και λόγοι, ώθησαν το all inclusive στα ύψη στην τουριστική αγορά της Ευρώπης. Οι Γερμανοί, Γάλλοι και Ολλανδοί είναι πρωταθλητές σε αυτήν την κατηγορία διακοπών. Χαρακτηριστικά είναι τα στοιχεία από την γερμανική αγορά, όπου το 2004 το 24% των Γερμανών χρησιμοποιούσε αυτό το είδος ταξιδιού και το 2010 το ποσοστό αυτό ανήλθε στο 62%.

Σήμερα στην Ελλάδα εκτιμάται ότι έχουν προσχωρήσει στο all inclusive και λειτουργούν 2 στα 3 ξενοδοχεία στην Κρήτη, το 65% των ξενοδοχείων 4 και 3 αστέρων στην Κέρκυρα, πάνω από τα μισά στην Ρόδο, το 40% στη Κω ( όπου προστέθηκαν την τελευταία τριετία 2.500 νέες κλίνες )και το 35% των ξενοδοχείων στην Χαλκιδική. Βασικές προϋποθέσεις για τα συμμετέχοντα ξενοδοχεία στο πρόγραμμα αυτό είναι η μεγάλη δυναμικότητα, η υψηλή κατηγορία και τέλος το σύνολο των παρεχομένων υπηρεσιών και υποδομών. Οι “ άνθρωποι με τα βραχιόλια “ όπως αποκαλούνται οι τουρίστες των all in ξενοδοχειακών συγκροτημάτων, αποτελούν πλέον το κυρίαρχο στοιχείο και του ελληνικού τουρισμού.

Ποιες είναι όμως οι θέσεις και οι απόψεις των τουριστικών παραγόντων για το είδος αυτό των διακοπών αφ’ ενός και αφ’ ετέρου ποιες είναι οι επιπτώσεις στην τουριστική οικονομία των προορισμών ;

Στην ερώτηση αυτή οι απόψεις και οι εκτιμήσεις των τουριστικών παραγόντων είναι αντικρουόμενες και διίστανται. Η μία πλευρά υποστηρίζει, ότι το all inclusive ήρθε για να μείνει, διότι και κατά κύριο λόγο αποτελεί το δημοφιλέστερο προϊόν διακοπών για τις οικογένειες. Καλύπτει πλήρως τις διακοπές μιας οικογένειας, η οποία έχει στην διάθεσή της όλη μέρα φαγητό, ποτό, αναψυχή, παιδικές χαρές και όλες τις υπηρεσίες για να περάσει ξέγνοιαστη τις διακοπές της, χωρίς εκπλήξεις στο τι θα πληρώσει. Γνωρίζει εξ αρχής τα έξοδα και κάνει τον προγραμματισμό της. Το ξενοδοχείο δε που συμμετέχει στο πρόγραμμα, εξασφαλίζει μία μεγάλη πληρότητα από την 1^η ημέρα λειτουργίας του και έτσι μπορεί να λειτουργήσει οικονομικά και διοικητικά καλύτερα οργανωμένα.

Η άλλη πλευρά τώρα υποστηρίζει, ότι το είδος αυτό των διακοπών αποτελεί την κορύφωση του μαζικού τουρισμού, όπου η προσωπικότητα, η αξιοπρέπεια και η ατομικότητα του τουρίστα-επισκέπτη αντικαθίσταται από την έννοια των αριθμών, την ανωνυμία και το αντίστοιχο χρώμα του βραχιολιού. Ο τουρίστας του all inclusive ξενοδοχείου, όντας κλεισμένος μέσα, ελάχιστα αντιλαμβάνεται τις φυσικές ομορφιές και αξιοθέατα του προορισμού που έχει επιλέξει, δεν συμμετέχει σε οργανωμένες εκδρομές και δεν περιπλανάται στα κατά τόπους εστιατόρια, ταβέρνες, μπαρ κλπ για να συμπληρώσει τις ανάγκες της ημέρας του. Οι αρνητικές επιπτώσεις στην περί του ξενοδοχείου μικρομεσαία επιχειρηματική δραστηριότητα και γενικότερα στην τουριστική οικονομία των προορισμών είναι άμεσες.

Η μικρή ξενοδοχειακή μονάδα λόγω μεγέθους και λόγω του γεγονότος, ότι τα κανάλια διανομής της τουριστικής πελατείας ελέγχονται σε πολύ μεγάλο ποσοστό από τους μεγάλους Tour Operators, είναι έξω εκ των πραγμάτων από αυτό το παιχνίδι. Η οικονομική τους επιβίωση γίνεται ακόμη δυσκολότερη, εάν αναλογισθεί κανείς την μικρή ( χρονικά ) τουριστική περίοδο που λειτουργούν, την έλλειψη λόγω κόστους αποτελεσματικής διαφημιστικής προβολής και τα περιορισμένα έσοδα σε σχέση με το ετήσιο κόστος συντήρησης και λειτουργίας των.

Ποιά θα μπορούσε λοιπόν να είναι η αντίσταση και η άμυνα των μικρών ξενοδοχείων κατά του all inclusive, ώστε να τους δοθεί η δυνατότητα, να επιβιώσουν μέσα σε αυτό το δύσκολο ανταγωνιστικό και επιχειρηματικό περιβάλλον ;

Κάποιες σκέψεις-προτάσεις που θα μπορούσαν να βοηθήσουν προς τον σκοπό αυτό, είναι :

_ η ομαδοποίηση τους βάσει κοινών χαρακτηριστικών και η δημιουργία κοινού Brand Name.

_ ενέργειες προβολής και διαφήμισης κάτω από την ίδια επικοινωνιακή ομπρέλα.

_ η διατήρηση του φιλικού περιβάλλοντος των επιχειρήσεων και η συνεχής προσωπική επαφή με τον τουρίστα-επισκέπτη.

_ προσφορά τοπικών παραδοσιακών προϊόντων στο πρωινό και ανάδειξη της ελληνικής κουζίνας.

_ ομαδοποιημένες προσφορές και εκπτώσεις σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους.

Η ελληνική ταβέρνα, η ελληνική σαλάτα, το ελληνικό καφενείο, τα ελληνικά νησιά, η ελληνική φιλοξενία ήταν και είναι ένας “ μύθος “ για τον ξένο τουρίστα. Μέρος αυτού του μύθου είναι και ο τομέας της διαμονής. Για την επιβίωση των μικρών ξενοδοχειακών μονάδων είναι μονόδρομος η προβολή και η διατήρηση αυτού του μύθου."